Afgelopen donderdag pleegde de 20-jarige Tim Ribberink zelfmoord. Reden? Hij is jarenlang gepest. Een gedeelte van de afscheidsbrief die hij achterliet, kreeg een plekje in de rouwadvertentie die zijn ouders in de Twentse Courant plaatsten. Het werd het gesprek van de dag op de sociale media. Tim was niet het eerste slachtoffer van pesten, laten we iets doen om er voor te zorgen dat hij wél de laatste is.
Help pesten de wereld uit, te beginnen op je eigen school!
Ouders melden hun kinderen aan op een school in de verwachting dat hun kind daar veilig is. Hoe kunnen we er met z’n allen voor zorgen dat elk kind op elke school zich ook echt veilig voelt?
1. Informeer de leerlingen (en docenten)
Kinderen pesten meestal omdat ze denken dat dat stoer is of omdat ze het grappig vinden. Vaak hebben ze zelf niet in de gaten wat ze aanrichten. Informeer kinderen daarom over wat de gevolgen kunnen zijn van pesten. Niet alleen als het pesten daadwerkelijk aan de gang is, maar ook als er in een klas – ogenschijnlijk – niet gepest wordt. Beter voorkomen dan genezen.
2. Maak iedereen verantwoordelijk
Pesten gaat iedereen aan. Maak daarom iedereen – leerlingen, docenten, directie en ouders –er verantwoordelijk voor. Laat leerlingen weten wat ze niet alleen als gepeste kunnen doen, maar juist ook als getuige. Spreek af dat iedereen zijn mond open mag doen, of nog beter, moet doen. Help elkaar daarbij!
3. Open een meldpunt
Kinderen die gepest worden, zijn bang voor degene die hun pest. Ze durven er vaak niet over te praten. Creëer een sfeer waarin dat wel kan. Zorg voor een persoon of plek waar leerlingen terecht kunnen met hun verhaal. Een luisterend oor is al een hele opluchting en het begin van een oplossing.
4. Counselor
Benoem een counselor waar kinderen die gepest worden altijd terecht kunnen met hun verhaal. De counselor voert één-op-één gesprekken. Niet alleen met degene die gepest wordt, maar ook met degene die pest en met alle mensen er omheen, formeel en informeel.
5. Inzicht
Als school moet je weten op welke plekken het mis dreigt te gaan. Houd daarom minstens een keer per jaar een enquête onder alle leerlingen. Of liever nog voer met alle leerlingen een één-op-één-gesprek om inzicht te krijgen in hoe een leerling zich op school voelt. Geef leerlingen het gevoel dat ze alles kunnen zeggen, en sommige dingen ook moeten zeggen. Niet wegkijken, maar opsporen.
6. Een anti-pest week of maand
Begin het jaar met een intensieve anti-pest week of maand. Daarin wordt de toon gezet: hier op school is iedereen veilig, hier wordt niet gepest! Daar zorgen we met z’n allen voor. Tumult denkt graag met jullie mee over een programma voor zo’n week.
7. Borg afspraken over pesten
Besluit schoolbreed hoe je op school met pesten omgaat. En borg deze afspraken; door het als vast punt op de agenda van het directieoverleg te zetten, door acties vast op de jaarplanning te zetten, reflectiemomenten na acties vast in de jaarplanning te zetten etc. En natuurlijk door pesten uitgebreid aan bod te laten komen in de mentorles.
8. Pestvrije school
Stel je als school ten doel een pestvrije school te worden en durf dat uit te dragen. Bedenk oplossingen voor het pesten en zorg dat deze geborgd worden in de organisatie van de school. Hang deze boodschap met koeienletters op de voordeur: ‘Onze school is een pestvrije school!’ Een betere borging is er niet.
