Goede banen, welvaart, economische groei, een sociale samenleving en een gelukkig leven voor iedereen. Wie droomt daar niet van? Ra ra waar begint dat allemaal mee? Inderdaad: met goed onderwijs!
In de afgelopen twintig jaar heeft de overheid 29 onderwijshervormingen doorgevoerd. Desalniettemin concludeert het onderzoeksbureau McKinsey in een onderzoek uit 2010 dat het Nederlandse onderwijs weliswaar goed is, maar al 20 jaar niet veel beter wordt. Ondanks die vele hervormingen. Wat zijn de verschillen met bijvoorbeeld Finland? Een land waar de onderwijskwaliteit wel flink is gestegen?
McKinsey noemt drie belangrijke stappen om het onderwijs wel te verbeteren:
1. Betere lerarenopleidingen
In Finland worden bijvoorbeeld alleen studenten van universiteiten toegelaten tot de lerarenopleidingen. En van die studenten dan alleen de beste 10%. Eenmaal leraar, krijg je niet alleen behoorlijk betaald, maar krijg je ook veel kansen om je inhoudelijk verder te ontwikkelen. Een andere manier waarop ze in Finland werken: op de campus van de lerarenopleiding staat een school waar de studenten ook zelf lesgeven. Daarmee is er direct verband tussen les krijgen en lesgeven. Heel anders dan zelf op zoek gaan naar een stageplaats bij een docent die niet perse de beste stagebegeleider is…
2. Continu ontwikkelen door leren van je collega’s
Op de meeste scholen gaat de deur van het lokaal dicht als de bel is gegaan en pas weer open bij de volgende bel. Niemand die meekijkt met wat de leraar allemaal doet. En niemand die je feedback geeft op je manier van lesgeven. Zonde! Want door met elkaar mee te kijken, samen na te denken over lesgeven en te werken aan lesmateriaal, word je beter. Het gaat erom dat je continu blijft leren. Daar is ten eerste een open houding en cultuur voor nodig. Ten tweede voldoende tijd, en last but not least: de deuren van het lokaal moeten open!
3. Excellerende schoolleiders
Waaraan besteden schoolleiders hun tijd? Uit het McKinsey-rapport blijkt dat schoolleiders in ‘excellerende landen’ zich meer dan in andere landen bezig houden met zaken die direct gerelateerd zijn aan ‘lesgeven’. Ze besteden ongeveer 40% van hun tijd aan analyse en verbetermogelijkheden van leerresultaten, aan lesmateriaalontwikkeling (samen met docenten), aan betrekken van ouders en aan het organiseren van een cultuur van ‘samen leren’. Ten slotte blijkt dat schoolleiders niet worden geboren maar worden gemaakt, een school leiden moet je leren! En leren, dat kun je heel goed van elkaar! Zet de deuren van je kantoor open, werk samen en deel ervaringen en expertise met andere schoolleiders!
Samenwerken, openheid en bovenop de belangrijkste processen zitten, dat is de boodschap: het past precies in deze tijd! De vraag is natuurlijk wel hoe je dat dan concreet organiseert. Heb je daar ervaringen mee? Deel ze!
