Twee dagen per week werk ik als leerkracht op een basisschool. Woorden als leerrendement, talentontwikkeling en kerndoelen horen daar bij de vocabulaire van alledag. Dat laatste woord, kerndoelen, hoor je tegenwoordig ook in de wandelgangen van het VSO.
De kerndoelen voor het VSO zijn opgesteld door het nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling, beter bekend als SLO. Sinds de invoer ervan in 2013, wordt bij inspectiebezoeken gekeken of de scholen wel voldoende aan deze kerndoelen werken. De kerndoelen zijn opgesplitst in twee categorieën: leergebiedspecifieke en leergebiedoverstijgende kerndoelen. Leergebiedspecifieke kerndoelen horen bij een specifiek leergebied: denk aan Nederlands of wiskunde. Leergebiedoverstijgende kerndoelen, de naam zegt het al, overstijgen de bekende vakken. Het zijn algemene, overkoepelende vaardigheden.

De leergebiedoverstijgende kerndoelen komen allemaal terug bij één onderwerp: functioneren in de maatschappij. Scholen en docenten hebben de taak om leerlingen te helpen bij het ontwikkelingen van vaardigheden om dit functioneren te bevorderen. Hoe doe je dat? De makkelijkste manier: gebruik materiaal van Tumult. Het klinkt misschien als een verkooppraatje (en dat is het natuurlijk ook wel een klein beetje), maar het materiaal van Tumult sluit dankzij inhoud en werkvormen precies aan bij dat wat de leerlingen moeten leren volgens de leergebiedoverstijgende kerndoelen. Gebruik je bijvoorbeeld studievaardigheden voor 1 vmbo (kgt), dan bedenken de leerlingen hoe ze hun ochtendritme zo efficiënt mogelijk kunnen invullen, zodat ze langer kunnen slapen en toch op tijd komen. Hiermee werken ze aan hun redzaamheid bij dagelijkse activiteiten. Of ‘Jouw klas een topklas’ voor sociaal-emotionele vaardigheden in 2 havo/vwo. Hierin schrijven de leerlingen een advertentie over zichzelf om op basis daarvan groepjes te vormen die goed kunnen samenwerken. Hierin komen samenwerkingsvaardigheden, het vormen van een mening, omgaan met de mening van anderen en het zicht krijgen op de eigen vaardigheden en voorkeuren aan bod. En zo kunnen we nog wel even doorgaan.
Handig overzicht
Twee docenten van een VSO-school gaven ons een mooie voorzet met een overzicht van Tumultmateriaal waarmee aan specifieke leergebiedoverstijgende kerndoelen gewerkt wordt. Een goed idee waar ook andere VSO-scholen van moeten profiteren, zo dachten wij. Daarom hebben we het overzicht verder uitgebreid naar al het materiaal dat we aanbieden. In het overzicht staat precies beschreven met welke hoofdstukken van welke dossiers je aan elk kerndoel kan werken. Handig om te gebruiken bij het aanschaffen van materiaal en bij het plannen van lessen, maar ook bij bezoek van de inspectie: met het overzicht en het materiaal dat jullie gebruiken, kan je precies laten zien waar jij met je leerlingen aan gewerkt hebt.
Heb je vragen of opmerkingen over het overzicht? Laat het weten in een reactie hieronder!